ΜΙΝΙΜΑΛΙΣΤΙΚO ΠΡΟΠΛΑΣΜΑ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

ῥεαλιστική ἐκμετάλλευση σέ 2m²

ΜΕΡΟΣ Ι

Αντι εισαγωγης

Τό παρόν προφανῶς δέν εἶναι καί δέν μπορεῖ νά εἶναι ἕνας λεπτομερής τεχνικολειτουργικός "τυφλοσούρτης" ἤ ἐγχειρίδιο. Στοχεύει μόνο νά παρουσιάσει κάποια γενικά СОΝСΕΡΤ καί νά ἀποτελέσει ἕνα ἐρέθισμα γιά τήν ὑλοποίηση παραπλήσιων πρότζεκτ.

СОΝСΕΡΤ

Χαζεύοντας γραμμολογίες ἀπό μία πανσπερμία μοντελιστικῶν ἐντύπων, ἀναρρωτήθηκα γιά τό ποιά μπορεῖ νά εἶναι ἡ πολυπλοκότερη ἐρασιτεχνική μακέττα γενικῆς κυκλοφορίας πού θά μποροῦσε νά λειτουργήσει ἐπαρκῶς ῥεαλιστικἀ ἀκόμη καί μέ ἕνα καί μοναδικό ἄτομο. Αὐτή ἡ ἀπαίτηση εἶναι σχεδόν ἀναπόφευκτη κάτω ἀπό τίς συνήθεις κοινωνικές συνθῆκες, ὅπου εἶναι δυσχερής ἡ συχνή συνάντηση περισσοτέρων τοῦ ἑνός κοινωνῶν τῶν διαδικασιῶν ἐκμεταλλεύσεως. Μέ εὐκολία συμπέρανα ὅτι θά εἶναι κάτι ἀρκετά περιωρισμένο σέ ἔκταση καί περιπλοκότητα, πού πρακτικά δέν θά ἐπιτρέπει τήν ταυτόχρονη κίνηση περισσοτέρων τῆς μιᾶς κινητηρίων μονάδων, ὁπότε θά μπορεῖ κάποιος νά καλύπτει ὅλους τούς ῥόλους τῆς τεχνικῆς καί ἐμπορικῆς ἐκμεταλλεύσεως πού ἐμπλέκονται στά περισσότερα σενάρια κανονικῶν συγκοινωνιακῶν συνθηκῶν. Οὐχ'ἧττον, ἡ ἴδια ἐγκατάσταση θά μπορεῖ νά ἀπασχολεῖ καί 1-2 πρόσωπα ἀκόμη, ἐφ'ὅσον εἶναι διαθέσιμα, τρέχοντας ἕνα σενάριο αὐξημενου κυκλοφοριακοῦ φόρτου ἤ/καί ἐκτάκτων συνθηκῶν.

Ἀναμφίβολα ἡ μονοπρόσωπη λειτουργία ἐξ ὁρισμοῦ ἀποκλείει τήν προσομοίωση ἀρτηριακῶν (ἐγ)καταστάσεων καί μᾶς περιορίζει τίς ἐπιλογές σέ μία κατάσταση τοπικοῦ σιδηροδρόμου ὅπου:

1. MONO 1 TPAINO μπορεῖ νά εὑρίσκεται ἐν κινήσει ἀνά πᾶσα στιγμή
2. Τό ὀρατό ἀναπαριστώμενο σύμπλεγμα δέν θά ἔχει τό στάτους σταθμοῦ, ἀλλά στάσεως (μέ τήν ἔννοια τῆς "Haltestelle", OXI TOY "Haltepunkt" KATA THN EBO). Γιά τήν ἀκρίβεια θά εἶναι ἕνας τέως σταθμος, νῦν ὑποβαθμισμένος λόγῳ δραστικῆς ἀραιώσεως τῆς κυκλοφορίας σέ "Haltestelle" χωρίς τοπικό προσωπικό, ὅπου ὅλες οἱ παρακαμπτήριοι ἔχουν ἒκμισθωθεῖ σέ τοπικούς πελάτες καί ὅπου οἱ ἐλιγμοί ἐκτελοῦνται ἀποκλειστικά ἀπό καί ὑπό τό προσωπικό τῆς ἑκάστοτε διερχόμενης ἐμπορευματικῆς -η μικτῆς- ἁμαξοστοιχίας. Δέν εἶναι δυνατή ἡ χρήση ξεχωριστῶν μηχανῶν ἐλιγμῶν. Τό στάτους τέως σταθμοῦ μᾶς παρέχει καί δικαιολογία γιά ἕνα σχετικά ἐπιβλητικό κτίριο, πού βέβαια ἔχει πάψει νά φιλοξενεῖ δραστηριότητες τῆς τεχνικῆς ἐκμεταλλεύσεως. Ἐξακολουθεῖ νά χρησιμεύει ὅμως στήν ἐμπορική ἐκμετάλλευση, μοιρασμένο ἀνάμεσα σέ πρακτορεῖο εἰσιτηρίων γιά τους ἐπιβάτες καί σέ πρακτορεῖο ἐμπορευματικῶν μεταφορῶν.
   AYTONOHTA, ὁλόκληρο τό ὀρατό μέρος τῆς μακέττας ἐντάσσεται σέ 1 καί μοναδικό κυκλοφοριακό block (τμῆμα ἀποκλεισμοῦ). Μέ λίγα λόγια, μία κατάσταση ὅπου ἡ ζήτηση ἔχει πέσει πολύ κάτω τῆς μεταφορικῆς ἱκανότητος τοῦ δικτύου.
3. Ὁ "ἔξω κόσμος" ἀποτελεῖται ἀπό 2 στοιχειώδεις "ἀθέατες διαλογές" ἑκατέρωθεν τῆς στάσεώς μας (ἔστω "ἀνατολική" καί "δυτική") καί πίσω ἀπό τό σκηνικό πέτασμα μέ μία ὑπηρεσιακή διαγώνιο μεταξύ τους ὥστε νά εἶναι τεχνικά ἐφικτή καί μία κυκλοτερής κυκλοφορία (ἀχρείαστη νᾶναι!). Γιά καλύτερη ἀπόδοση καί λειτουργικότητα τῶν ἀθέατων διαλογῶν προτείνεται ὁ ἐμπλουτισμός τους μέ ἀφαιρούμενες κασσέττες συνθέσεων μετά χειρολαβῶν. Βλέπε καί ἐδῶ.
4. Ἡ -μειωμένη πιά- ἐπιβατική ζήτηση ἐξυπηρετεῖται βολικά μέ ἀπειροελάχιστα ζεύγη δρομολογίων αὐτοκινηταμαξῶν, ἀφήνοντας σχεδόν ἀπερίσπαστο το λειτουργο τῆς μακέττας γιά τή διεξαγωγή τοῦ ἐμπορευματικοῦ ἔργου.

Τίς μέρες πού τυχόν παρευρίσκονται 2-3 ἄτομα διαθέσιμα -καί ἐκπαιδευμένα- γιά λειτουργία, ὁ σταθμός θά μπορεῖ νά "ξαναανοίγει" μέ σταθμάρχη καί νά πυκνώνεται τό πρόγραμμα κυκλοφορίας, μέ συναντήσεις ἁμαξοστοιχιῶν καί αὐξημένο μεταφορικό ἔργο, προσομοιώσεις ἐκτάκτων συνθηκῶν, εἰδικές/ ἐκδρομικές ἁμαξοστοιχίες καί ἄλλους ἐμπλουτισμούς. Σέ ἐκεῖνες τίς περιπτώσεις θά μποροῦν νά ἐνεργοποιοῦνται καί τά συνήθως ἀκυρωμένα μέ "Χ" σήματα καλύψεως, πού τόν ὑπόλοιπο καιρό εἶναι ἁπλᾶ διακοσμητικά.

Περιττεύει νά διευκρινίσομε πώς ὁ μικρός διαθέσιμος χῶρος (2m²) σέ κλίμακα ΗΟ περιορίζει τήν ἐπιλογή γεωγραφικοῦ χώρου στή "γηραιά" Εὐρώπη, μέ τό "μικρόσωμο" τροχαῖο ὑλικό καί μικρές μηχανές ἕλξεως τῶν τοπικῶν διακλαδώσεων, χωρίς ἐφοδιοφόρους. Γιά τή μεταφορά ἀντίστοιχου κόνσεπτ στά δεδομένα τοῦ Νέου Κόσμου θά χρειασθοῦμε ἤ διπλάσιο χῶρο, ἤ περιορισμό τῆς κλίμακας τό πολύ σέ ΤΤ.

Σέ αὐτό τό σημεῖο εἶναι σκόπιμο νά ἀναφερθοῦμε στήν ἀναγκαιότητα τῆς ἐπιλεκτικῆς συμπτύξεως (selective compression). Μία ἀπόλυτη ὑπό κλίμακα ἀναπαράσταση καί λειτουργική προσομοίωση ἀκόμη καί τοῦ ταπεινότερου σιδηροδρομικοῦ δικτύου θά ἀπαιτοῦσε:

Τεράστιους χώρους, δεδομένων τῶν ἀποστάσεων καί τῶν χωρητικοτήτων τῶν σταθμῶν

Ἀπεριόριστο ἐλεύθερο χρόνο, μιά καί θά ἐπιβαλόταν ἡ ἀναπαράσταση σέ πραγματικό χρόνο ἑνός 24ωρου -ἄντε τό λιγώτερο 16ωρου- κύκλου μεταφορικῶν δραστηριοτήτων

Πολυμελές προσωπικό

Πλῆθος τροχαίου ὑλικοῦ

Μέτρα γιά ῥιζική ἐξοικονόμηση τῶν ἀνωτέρω πόρων:

1. Χωρική σύμπτυξη σέ ὅλα τά μέτωπα:
   • Δραστικός περιορισμός τοῦ μήκους καί τοῦ πλήθους των πάσης φύσεως παρακαμπτηρίων
   • Περιορισμός τῶν διαστάσεων τῶν κτιρίων διατηρῶντας ὅμως ὅλα τά ἀρχιτεκτονικά καί "ἀτμοσφαιρικά" χαρακτηριστικά ὥστε νά παραπέμπουν συνειρμικά στό ὑπονοούμενο πρωτότυπο.
   • Περιορισμός τοῦ μήκους ἐπιμήκων ὀχημάτων σέ ἐκτός κλίμακος ἐπίπεδα (παραλείποντας π.χ. κάποια κουπέ σέ 4αξονικές ἐπιβατάμαξες). Αὐτό εὐεργετεῖ καί τή λειτουργική ἀξιοπιστία καί αἰσθητική τῆς ἐγγραφῆς των στίς ἀναγκαστικά κλειστές καμπύλες.
   • Συμπύκνωση τῆς κάθε ἀποστολῆς ὁμάδος φορταμαξῶν σέ 1, ἄντε 2 βαγόνια ὑπό "πλουσιοπάροχες" συνθῆκες, πού ἀντιπροσωπεύουν καί ὅλα τά ὑπόλοιπα ὁμοειδή βαγόνια. Στόν πραγματικό κόσμο ἀκόμη καί μία μεσαία βιομηχανία σπάνια θά ἔσπαγε τίς ἀποστολές/ παραλαβές της σέ γκρούπ μικρότερα τῶν 5 βαγονιῶν γιά λόγους οἰκονομιῶν κλίμακος. Γιά τίς μεγάλες δέν τό συζητᾶμε, ἐκεῖνες θά δούλευαν σέ μεγάλο ποσοστό μέ ὁλόκληρα block trains (Ganzgüterzüge).
2. XEPI-XEPI ME THN Χωρική σύμπτυξη πηγαίνει ἡ Χρονική σύμπτυξη: Άκόμη καί σέ μία γενναιόδωρα διαστασιολογημένη μακέττα, εἶναι δύσκολο νά ἀπέχουν οἱ διαδοχικοί σταθμοί πέραν τῶν 5m, πού σέ κλίμακα ΗΟ μεταφράζεται σέ μόλις 0,435km, οὔτε στάσεις τοῦ τράμ νά ἤτανε! Άπό τήν ἄλλη μεριά, κανείς ἐρασιτέχνης μοντελιστής δέν ἔχει ἕνα πλῆρες 24ωρο γιά μία πλήρη συνεδρία προσομοιώσεως. Άπό μία τρίτη μεριά, πλεῖστες ὅσες διαδικασίες εἶναι πολύ λιγώτερο χρονοβόρες ὑπό κλίμακα ἀπό ὅτι σέ πραγματικό μέγεθος (π.χ. ζεύξεις-ἀποζεύξεις, παλινδρομήσεις κ.ἄ). ΄Επίσης στό πρωτότυπο πολύς χρόνος σέ ἕνα μικρό σταθμό εἶναι νεκρος ἐν ἀναμονῆ τῆς ἑπόμενης ἁμαξοστοιχίας. Μποροῦμε λοιπόν νά δεχθοῦμε μία σύμπτυξη στό 1/10 τῶν χρονικῶν διαρκειῶν τῶν τυπικῶν δραστηριοτήτων, πού σημαίνει ὅτι μποροῦμε νά λειτουργήσομε ἐπί τῆ βάσει ἑνός ρολογιοῦ ἐπιταχυμένου κατά π.χ. 10 φορές (fast time clock). Ἐτσι ἡ ἀπόσταση τῶν 5m πού ἐνδεικτικά ἐπικαλεσθήκαμε προηγουμένως ἀνάγεται πλέον σέ 4,35km ἡ ὁποία μέ μία μέση ταχύτητα 30km/h (δέν χρειάζεται οἱ ἁμαξοστοιχίες σέ μία μακέττα νά πιλαλᾶνε σάν παλαβές) θά προγραμματίζεται σέ περίπου 9 "μοντελιστικά" λεπτά τῆς ὥρας. Πλέον ἀρκετά "εὔπεπτη" διάρκεια διαδρομῆς μεταξύ διαδοχικῶν σταθμῶν.
   Ἡ προσομοίωση ἑνός λ.χ. 20ωρου κύκλου λειτουργίας θά διαρκεῖ ἑνα ἀξιοπρεπές γιά ἀναψυχή 2ωρο καθαρῆς κυκλοφορίας/ἐλιγμῶν, συνολικά κανένα 3ωρο μαζί μέ τά ἀναγκαῖα "παγώματα" τοῦ fast time clock ἀπό τόν συντονιστή (mission director) γιά τίς ἐμβόλιμες χαρτοδουλειές (Καταγραφές στά φύλλα πορείας καί μητρῶα ἀφιξαναχωρήσεων, ἐνημέρωση τῶν καρτελλῶν τῶν ὀχημάτων & φορτωτικῶν ἐγγράφων, ἔκδοση ὑποδειγμάτων πρός τά πληρώματα ἁμαξοστοιχιῶν κ.λπ). Ἐξυπακούεται, στά "παγώματα" αὐτά ἀποκλείεται διά ροπάλου πᾶσα κίνηση συρμῶν !

Νά ἀναφέρομε ἐν παρενθέσει πώς τό κόνσεπτ τῆς ἐπιλεκτικῆς συμπτύξεως αὐτονόητα ἐπεκτείνεται πολύ πέραν τοῦ σιδηροδρομικοῦ μοντελισμοῦ σέ κάθε εἴδους ἐπιτραπέζιες ἤ ψηφιακές προσομοιώσεις ἀναψυχῆς ὅπως στρατιωτικά παίγνια, προσομοιώσεις διοικήσεως ἐπιχειρήσεων κ.λπ.

Τούτων δεδομένων, βρῆκα ἀρκετά ἐνδιαφέρουσα τή γενική φιλοσοφία τοῦ BPABEYMENOY μοντελιστικοῦ ἐφευρήματος τῆς Sendener Kreisbahn τοῦ Χάιντς-Οὔλριχ Γκροῦμπε. Ἐμπνεύσθηκα μία παραλλαγή τοῦ αὐθεντικοῦ κόνσεπτ και τήν "τέντωσα" λιγάκι. Στίς ἀρχικές 4 συσκευές τροχιᾶς πρόσθεσα ἄλλη 1 δεξιά ἀλλαγή καί 1 διασταύρωση, πού ῥίχνουν μιά πρόσθετη βιομηχανική "μόρτα" στήν ἀμφίαιχμη παρακαμπτήριο τοῦ σταθμοῦ. Πρόσθεσα ἐπίσης ἄλλη μία "μόρτα" πρός τήν ἄλλη πλευρά τοῦ σταθμοῦ, ὅπου ὑπῆρχε χῶρος. Ἔτσι, ἔχομε στό ὀρατό σύμπλεγμά μας 5-6 πιθανούς προορισμούς φορταμαξῶν γιά φορτοεκφόρτωση, πράγμα πού ἐξασφαλίζει ἐπαρκές ἐνδιαφέρον στούς ἀπαιτούμενους ἐλιγμούς.

Μία λίαν πρόχειρη κάτοψη τῆς προτάσεώς μας

Ἡ κατάστρωση τῆς τεχνικῆς εκμεταλλεύσεως

Ἀς ἔχομε πάντοτε στό νοῦ μας ὅτι ὁ σοβαρός σιδηροδρομικός μοντελισμός -μέ τήν ἐξαίρεση τῶν στατικῶν μικροδιοραμάτων, πού ἁπλᾶ ἀποτυπώνουν στιγμιότυπα- συνίσταται στήν ὑπό κλίμακα ἀναπαράσταση τῆς παραγωγῆς σιδηροδρομικοῦ μεταφορικοῦ ἔργου. Αὐτό σημαίνει διεκπεραίωση ὅλων τῶν κυκλοφοριακῶν καί λογιστικῶν διαδικασιῶν ἐξυπηρετήσεως τῆς συγκοινωνιακῆς ζητήσεως μέ αὐστηρή τήρηση τῶν πάσης φύσεως κανονισμῶν -ἄρα καί ἐπαρκή ἐπάνδρωση τῶν ἐμπλεκόμενων επαγγελματικῶν ρόλων ἔστω καί κατά συγχώνευση-. Αὐτό ἔχει νά κάνει ὄχι μόνο μέ τόν αὐτοσεβασμό, ἀλλά καί μέ τόν (ἀλληλο)εκπαιδευτικό ρόλο πού καλεῖται νά παίξει αὐτή ἡ δραστηριότητα.

Σέ πρώτη φάση θά πρέπει νά ἀποφασισθεῖ ποιάν ἀπό τίς κατά τόπους "σχολές" καί κανονιστικά πλαίσια τεχνικῆς εκμεταλλεύσεως καλεῖται νά ἀντιγράψει τό μοντελλιστικό μας περιβᾶλλον. Ἰδανικά, αὐτά τά πλαίσια θά ταυτιζόταν μέ τό χῶρο πού ὀπτικά ἀναπαρίσταται στήν κάθε μακέττα. Ἐν τούτοις αὐτό ἐμπεριέχει διάφορες πρακτικές δυσχέρειες, ὅπως π.χ. ἡ γλῶσσα στήν ὁποία διατίθεται τό σχετικό documentation τοῦ πρωτοτύπου. Γι'αὐτό τό λόγο δέν θά πρέπει νά ἀποκλείομε ὑβριδικές καταστάσεις μοντελιστικῃ ἀδείᾳ, π.χ. ῥύθμιση κυκλοφορίας βάσει κάποιου Ἑλλαδικοῦ Γ.Κ.Κ. σέ μακέττα κεντροευρωπαϊκοῦ χαρακτῆρα, μέ τήν προϋπόθεση τῆς πληρότητος καί τῆς ἐσωτερικῆς συνεπείας. Μέ τή βαθμιαία ἐξέλιξη καί αὐτοβελτίωση τῶν ὁμάδων λειτουργίας θά μποροῦν νά ἐμπλουτίζονται καί νά ἐπεκτείνονται οἱ διαθέσιμες ἐναλλακτικές μεθοδολογίες.

---

Στό σημεῖο αὐτό προτείνω τή διακοπή τῆς ἀναγνώσεως καί τήν παρακολούθηση τῶν κατωτέρω 2 video:

on different types of train authority systems

στοιχεῖα ἐξυπηρετήσεως ἐμπορευματικῆς πελατείας

`O δημιουργός τους εἶναι ἀπό τούς ἀξιολογότερους ἐν ζωῆ χομπίστες μέ διαδικτυακή παρουσία, πού μέ μεγάλη ἐπιτυχία μεταφέρει στήν κλίμακα Ν τά βορειοαμερικάνικα πρότυπα ἀσφάλειας κυκλοφορίας. Τό ὅτι ἐργάζεται στήν ἄκρως ἀπαιτητική κλίμακα Ν παρέχει ἐχέγγυα ὅτι οἱ πρακτικές του εἶναι κατά μείζονα λόγο ἐφαρμόσιμες καί στίς μεγαλύτερες, πιό εὔχρηστες κλίμακες. Πολύ θά μᾶς ἐνδιέφεραν ἀντίστοιχα τεκμηριωτικά video ἂπό μακέττες Εὒρωπαϊκῶν πρωτοτύπων.

Στή προτεινόμενη εδω γραμμολογία, οἱ κυκλοφοριακές παραδοχές ἐπιτρέπουν τήν κίνηση κάτω ἀπό ἁπλοποιημένες "1-engine-in-steam" διαδικασίες, ἐφαρμόσιμες σέ τοπικούς κλάδους ἀραιᾶς κυκλοφορίας. Γιά τήν κίνηση καί δεύτερης ἁμαξοστοιχίας ὅταν παρίστανται περισσότεροι "παῖκτες" μπορεῖ νά ἐφαρμοσθεῖ ἐπίσης ἁπλοποιημένη "2-engines-in-steam" διαδικασία, ὅπου ἡ κυκλοφορία συμφωνεῖται μεταξύ τῶν πληρωμάτων τῶν 2 μοναδικῶν συρμῶν μέσῳ -ὑποτίθεται- ἀσυρμάτου. Αὐτές εἶναι δόκιμες πρακτικές, ἐφαρμόσιμες καί στό πρωτότυπο σέ δευτερεύοντα δίκτυα χαμηλῆς κυκλοφορίας (ἐννοεῖται σέ καταστάσεις ὅπου δέν ὑπάρχει ὁ ἠλίθιος διαχωρισμός Ὑποδομῆς - Ἐκμεταλλαύσεως).

Ἡ ὀργάνωση τῆς ἐμπορευματικῆς εκμεταλλεύσεως

Σημειωτέον ὅτι δέν λαμβάνεται καθόλου ὑπ' ὄψη ἡ ΟΡΤΙΟΝ διαχωρισμοῦ ὑποδομῆς - ἐμπορικῆς ἐκμεταλλεύσεως, πού περιπλέκει σχεδόν ἀνυπέρβλητα τό λειτουργικό μοντέλο μιᾶς προσομοιώσεως μέ στόχο τήν ἀναψυχή καί αὐξάνει τόν ἀπαιτούμενο ἀριθμό ἀτόμων. Ἡ μόνη περίπτωση πού θά φαινόταν σκόπιμο νά προσομοιωθεῖ τοιοῦτος διαχωρισμός εἶναι σέ μακέττες χρησιμοποιούμενες γιά τήν ἐκπαίδευση γκρούπ ἐπαγγελματιῶν σιδηροδρομικῶν.

Τό ἐμφανές σύμπλεγμα τροχιῶν ἀποστέλλει καί παραλαμβάνει ἐμπορεύματα ἀπό καί πρός τόν "ἔξω κόσμο" ("ἀνατολή" η "δύση"). Ἐπίσης διασχίζεται ἀπό διερχόμενη κυκλοφορία μεταξύ "ἀνατολῆς" καί "δύσης". Μέ τίς λεπτομέρειες τῆς "τράνζιτ" μεταφορᾶς δέ χρειάζεται νά ὑπάρχει ἰδιαίτερη ἐνασχόληση, εἶναι κάποιες λίγο-πολύ τυχαῖες φορτάμαξες πού ἁπλῶς ἐμπλουτίζουν τή σύνθεση τῶν τραίνων. Τά λοιπά ἐμπορεύματα ἔχουν νά κάνουν μέ τή φύση τῶν πελατῶν πού ἐξυπηρετοῦν οἱ παρακαμπτήριές μας. Προφανῶς οἱ 2 "ἐσωτερικές " παρακαμπτήριοι τοῦ τέως σταθμοῦ μας (τῆς παλαιᾶς ἀποθήκης ἐμπορευμάτων καί τῶν κρηπιδωμάτων φορτώσεως συμπεριλαμβανομένων) θά ἔχουν ἐκχωρηθεῖ σέ κάποιο ἰδιώτη μεταφορέα (Spedition) (βλέπε παράδειγμα) καί δύνανται νά ὑποδέχονται συνήθη φορτία πού μεταφέρονται μέ συμβατικές φορτάμαξες. Στίς 2 βιομηχανικές διακλαδώσεις διακινοῦνται κατ'ἀποκλειστικότητα προϊόντα, ἐξοπλισμός & πρῶτες ὗλες τῶν ἀπεικονιζόμενων ἐπιχειρήσεων.

Ἀπό τά παραπάνω προκύπτει ἡ ἀνάγκη ἑνός ἀληθοφανοῦς ἀλγορίθμου γενέσεως μεταφορικῆς ζητήσεως, τήν ὁποία τό σύστημά μας θά κληθεῖ νά ἐξυπηρετήσει σέ κάθε λειτουργική συνεδρία. Ἡ ζήτηση αὐτή θά μπορεῖ νά περιλαμβάνει:

κάποιες μόνιμες ῥοές (π.χ. ἕνα ἐργοστάσιο ἠλεκτροπαραγωγῆς ὁπωσδήποτε θά δεχθεῖ κάποια καύσιμα μέσα στή μέρα καί ὁπωσδήποτε θά ἀποστείλει κάποια ποσότητα ἰπτάμενης τέφρας). Αὐτές βασίζονται σέ μακροχρόνια συμβόλαια μεταξύ ἀποστολέων -παραληπτῶν.

κάποιες ἐποχιακές ῥοές (π.χ. γεωργικά προϊόντα)

κάποιες κυμαινόμενες -ὡς πρός τή διαδρομή καί τήν ἀκριβή φύση τοῦ φορτίου- ῥοές (π.χ. διάφορα καταναλωτικά ἀγαθά - Fast Moving Consumer Goods ἤ FMCG, ἐπίσης στρατιωτικές μεταφορές κ.α.)

κάποιες περιστασιακές μεταφορές (π.χ. παραλαβή νέου ἐξοπλισμοῦ ἀπό βιομηχανίες ἤ ἀποστολή παλαιοῦ μεταπωλούμενου ἐξοπλισμοῦ)

ἔκτακτες μεταφορές (π.χ. άνθρωπιστική βοήθεια, πολεμικές μεταφορές κ.τ.λ.)

ὑπηρεσιακές μεταφορές (π.χ. ἐξοπλισμός καί ἀναλώσιμα ἐπιδομῆς καί τροχαίου ὑλικοῦ)

O ἀλγοριθμος μέ τίς λίστες τῶν μεταφορῶν πού ἔχουν νά γίνουν, θά πρέπει νά "τρέξει" πολύ πρίν τήν ἔναρξη τῆς κύριας δρομολογιακῆς συνεδρίας (ἴσως καί μέρες πρίν, λαμβανομένου ὑπ' ὄψη τοῦ περιωρισμένου χρόνου πού συνήθως διαθέτει κάποιος γιά τό ΗΟΒΒΥ). Καί αὐτό ἐπειδή πρίν ξεκινήσει νά "μετράει" ὁ κυκλοφοριακός χρόνος (τό ἐπιταχυμένο ρολόι πού ἀναφέραμε νωρίτερα) θά πρέπει νά ἔχει καταστρωθεῖ τό ἀκριβές πλάνο κινήσεων φορταμαξῶν. Στήν οὐσία, τό πλάνο κινήσεων φορταμαξῶν καί ἡ συμπλήρωση τῶν σχετικῶν ἐντύπων ἀπαιτεῖ τόν περισσότερο χρόνο καί φαιά οὐσία, εἶναι ἡ καρδιά τῆς δραστηριότητος.
Ἀς πάρουμε γιά παράδειγμα τήν ἑξῆς ὑποθετική κατάσταση: Ἔστω ὅτι ὁ ἀλγοριθμος γενέσεως μεταφορικοῦ ἔργου ἐξήγαγε τήν ἀπαίτηση παραδόσεως ἑνός φορτίου ἐλαστικῶν ἀπό δυσμῶν στό τοπικό ἐργοστάσιο τρακτέρ καί ἐπίσης τήν ἀποκομιδή από τό ἐργοστάσιο ἑνός φορτίου τρακτέρ πρός ἀνατολάς. Μιά καί πρόκειται για διαφορετικά βαγόνια (κλειστό γιά τά ἐλαστικά καί πλατφόρμα γιά τά τρακτέρ) δέν μπορεῖ νά συμπτυχθεῖ κάποια κίνηση καί χρειάζεται νά ὀργανωθοῦν 2 ξεχωριστά πρότζεκτ:

1. Γιά τά τρακτέρ ἀπαιτεῖται:
   • Νά ἐξευρεθεῖ ἡ πλησιέστερη διαθέσιμη (κενή) πλατφόρμα καί νά δεσμευθεῖ γιά τή μεταφορά
   • Νά ἐπιλεγεῖ τό προσφορότερο δρομολόγιο γιά τήν προσκόμισή της στόν ἀποστολέα
   • Νά ἐπιλεγεῖ τό προσφορότερο δρομολόγιο γιά τήν ἀναχώρησή της ἀπό τό ἐργοστάσιο τρακτέρ μετά τή φόρτωση
2. Γιά τά ἐλαστικά ἀπαιτεῖται:
   • Νά ἀποφασισθεῖ μέ ποιά διαθέσιμη σκεπαστή φορτάμαξα θά παραδοθοῦν αὐτά στό ἐργοστάσιο τρακτέρ (ὑποτίθεται ὅτι ἡ φόρτωση ἔχει ἤδη λάβει χώρα στόν "ἔξω κόσμο" καί ἔχει ἀφιχθεῖ στήν οἰκεία "κρυφή διαλογή").
   • Νά ἐπιλεγεῖ τό προσφορότερο δρομολόγιο γιά τήν προσκόμισή της στόν παραλήπτη
   • Νά ἐπιλεγεῖ τό προσφορότερο δρομολόγιο γιά τήν ἀπομάκρυνσή της μετά τήν ἐκφόρτωση. Τό ἐργοστάσιο τρακτέρ δέν εἶναι πάρκινγκ κενῶν ὀχημάτων!
   • Ἀν πρόκειται γιά dedicated ὄχημα, νά προωθηθεῖ κενό στον προβλεπόμενο προορισμό/ κατεύθυνση "WHEN EMPTY RETURN TO ____" (Στήν Κεντρική Εὐρώπη Heimatwagen____ ) . Ἀν πρόκειται γιά κοινῆς χρήσεως (pool) ὄχημα νά καταχωρηθεῖ ὡς ἐλεύθερο γιά τήν ἑπόμενη προσήκουσα ἀποστολή.

Ἀντίστοιχα βήματα χρειάζονται γιά τήν κάθε ἀποστολή, πού σέ μιά μακέττα αὐτῆς τῆς τάξεως μεγέθους θά φθάνουν τοὐλάχιστον τίς 7 ἀνά συνεδρία (χωρίς τίς "τράνζιτ" πού εἴπαμε ὅτι δέν ἀπαιτοῦν ἐνδελεχή ἐνασχόληση). Ἡ διαχείριση θά πρέπει νά ἔχει ἀνά πᾶσα στιγμή τό στάτους τῆς κάθε φορτάμαξας. Ἡ σχετική παρακολούθηση ἐπιτυγχάνεται στό σιδηρόδρομο μέσῳ τῶν δελτιοθηκῶν, κεντρικῶν καί τοπικῶν. 2 παραδείγματα δελτιοθηκῶν στήν Ἀθήνα μποροῦμε νά δοῦμε στήν Καρόλου καί στόν Ἁγ. Ἰωάννη Ρέντη. Κάθε βαγόνι -φορτηγό ἤ ἐπιβατικό- ἀντιπροσωπεύεται ἀπό τήν καρτέλλα του, κάθε σταθμός καί ἁμαξοστοιχία ἀντιπροσωπεύεται ἀπό ἀντίστοιχη καρτελοθήκη. Ἡ δελτιοθήκη μπορεῖ νά βλέπει καί νά διαθέτει τά ἐλεύθερα ὀχήματα κατά τό βέλτιστο δυνατό τρόπο, μέ ἐλαχιστοποίηση τῶν "νεκρῶν" χιλιομετριῶν διανύσεων κ.λπ. Αὐτό ἀκριβῶς εἶναι καί τό ζητούμενο σέ μία ὑπό κλίμακα προσομοίωση τῶν logistics.

Προφανῶς ἡ ἐνημέρωση τῶν δελτιοθηκῶν μπορεῖ νά γίνεται μέ συμβατικό (τηλεφωνικό) ἤ μέ ψηφιακό τρόπο, μπορεῖ δε νά εἶναι τελείως ἄυλη, χωρίς χαρτιά, μέ τά πληρώματα τῶν ἁμαξοστοιχιῶν καί τῶν σταθμῶν νά λαμβάνουν στό ὑπηρεσιακό τους tablet τίς λίστες ἐλιγμῶν πού τούς ἀφοροῦν. Αὐτό ὅμως θά θεωρηθεῖ ὡς "φάουλ" σέ μία μακέττα ἐποχῆς, σωστά ??

Ἁπλοποιητικές παραδοχές

Κάθε φορτάμαξα μέ τήν ἄφιξή της σέ ἀθέατη διαλογή θά πρέπει νά θεωρεῖται ἀπελευθερωμένη γιά τήν ἑπόμενη χρήση. Αὐτό ἀποσκοπεῖ στήν ἐξοικονόμηση τροχαίου ὑλικοῦ καί πρακτικά δέν ἀφαιρεῖ ῥεαλισμό, διότι στόν πραγματικό κόσμο ὑπάρχει τέτοια πληθώρα βαγονιῶν, πού σίγουρα θά βρισκόταν κάποιο διαθέσιμο στή θέση ἐκείνου πού ξεκίνησε γιά μακρινή διαδρομή.

Μέ τήν ἴδια λογική, κάθε βαγόνι πού "κληρώνεται" νά ἐμφανισθεῖ στή μακέττα μας, θεωρεῖται αὐτομάτως πανέτοιμο νά ἐνταχθεῖ στήν πρώτη διαθέσιμη ἁμαξοστοιχία, εἴτε προβλέπεται κενό εἴτε ἔμφορτο.

Οἱ φορτωτικές καλό εἶναι νά ἀκολουθοῦν ἕνα ἁπλοποιημένο φορμάτ παραλείποντας στοιχεῖα ἀδιάφορα γιά τή μοντελιστική χρήση. Ἄν μή τί ἄλλο, προκειμένου νά χωροῦν στίς καρτελλοθῆκες πού δέν πρέπει νά δεσμεύουν ὑπέρμετρο χῶρο.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ EΛΚΟΜΕΝΟ YΛIKO
Ὡς πρός τό καθεστώς τῶν φορταμαξῶν διακρίνομε τίς κάτωθι περιπτώσεις, πού παρουσιάζουν ὁμοιότητες μέ των ἀντιστοίχων φορτηγῶν αὐτοκινήτων: Ὀχήματα κοινῆς χρήσεως (pool), πού ἀπελευθερώνονται πρός χρήση μετά ἀπό κάθε έκφόρτωσή τους καί διατίθενται στόν ἑπόμενο ἀναμένοντα πελάτη. Aὐτά μπορεῖ νά ἀνήκουν: Στά συμβατικά ἀρτηριακά δικτυα Σέ ἐξειδικευμένες ἐταιρεῖες car pooling, σάν τήν Ἰντερφρίγκο, τήν VTG, τήν Railbox στίς Η.Π.Α. κ.ἄ. Τέτοιες ἐπιχειρήσεις προκύπτουν ὡς ἀποτέλεσμα τῆς ἐπενδυτικῆς ἀπροθυμίας συμβατικῶν ἀρτηριακῶν δικτύων νά παράσχουν ἱκανή δύναμη τροχαίου ὑλικοῦ γιά τήν κάλυψη ὁλόκληρης τῆς ζητήσεως σέ μία ἤπειρο, καί φυσικά ὁ καπιταλισμός ἀπεχθάνεται τό ἐπενδυτικό κενό! 'Ὀχήματα ἰδιωτικῆς χρήσεως μέ τό ἔμβλημα P (ἠπειρωτική Εὐρώπη MONON) παραπλευρως τῶν λοιπῶν ἀναγραφομένων σύμφωνα μέ τίς προβλέψεις τῆς U.I.C. στοιχείων. Αὐτά ἀνήκουν σέ ἀποστολεῖς -ἑνίοτε ὅμως καί σέ παραλῆπτες, ὅπως αὐτοκινητοβιομηχανίες- πού ἔχουν τήν οἰκονομική ἐπιφάνεια νά στεγάζουν καί νά συντηροῦν βαγόνια. Αὐτά: ἀπεξαρτοῦν τόν ἰδιοκτήτη τους ἀπό τυχόν ἔλλειψη βαγονιῶν στήν ἀγορά καί καθυστερήσεις στήν ἐξεύρεσή τους προστατεύουν ἀπό κερδοσκοπικές αὐξήσεις στά μισθώματα βαγονιῶν pool λειτουργοῦν ὡς κινούμενες ρεκλάμες τῶν ἰδιοκτητῶν τους καί ἐπικοινωνιακά ἀποτελοῦν στοιχεῖο κύρους ἀπαλλάσσουν ἀπό τό ἄγχος χρεώσεως ῥήτρας γιά καθυστερήσεις φορτοεκφορτώσεων ἤ ἄλλες ὑπαίτιες καθυστερήσεις. Τό βαγόνι μπορεῖ νά φορτώνεται μέ βραδύ ῥυθμό ἀπ' εὐθείας ἀπό τήν παραγωγή τοῦ ἐμπορεύματος καί νά ἀποστέλλεται ὅποτε συμπληρωθεῖ τό φορτίο. Στήν οὐσία ἕνα ἰδιόκτητο βαγόνι μπορεῖ νά προσμετρᾶται στούς ἀποθηκευτικούς χώρους τοῦ ἰδιοκτήτη του. 'Εξυπακούεται μέ τήν προϋπόθεση ὅτι ὁ ἰδιοκτήτης διαθέτει δική του παρακαμπτήριο. Τό ἰδιόκτητο ὄχημα μπορεῖ νά ἀποτελεῖ καί μονόδρομο σέ περιπώσεις ἄκρως ἐξειδικευμένων φορτίων, για τά ὁποῖα τά ἀρτηριακά δίκτυα δέν θά ρισκάρουν νά προμηθευθοῦν κατάλληλα βαγόνια. Ὀχήματα μέ ἕνα μεσοβέζικο καθεστώς, τά ὁποῖα ἀνήκουν μέν τύποις στό στόλο δημοσίας χρήσεως (pool), πλήν εἶναι μακρόχρονα ἐνοικιασμένα σέ συγκεκριμένο πελάτη. Αὐτά συνδυάζουν κάποια πλεονεκτήματα τῶν 2 ἄλλων κατηγοριῶν καί ταιριάζουν σέ μεσαίους πελάτες πού χρειάζονται προβλέψιμη καί ταχεία ἐξυπηρέτηση ἀλλά δέν ἔχουν τήν ἐπιφάνεια -ἤ τήν ἐπιθυμία- γιά ίδιόκτητο ὑλικό. Δέν φέρουν τό ἔμβλημα P
Σάν στρατηγική οἲκοδομήσεως ἑνός ἐμπορευματικοῦ στόλου ἐνδείκνυται ἡ ἀπόκτηση ἑνός εὐμεγέθους ἀποθέματος pool, ἒπαρκοῦντος γιά τό σύνολο τοῦ δυνητικοῦ μεταφορικοῦ ἔργου προτοῦ ξεκινήσει ἡ ἀπόκτηση ἰδιωτικῶν βαγονιῶν, μιά καί τά τελευταῖα ἔχουν λίαν περιωρισμένα πεδία ἐφαρμογῆς. Γιά τή συγκεκριμένη μακέττα ἐδῶ ἐκτιμᾶται πώς ἕνα ἀπόθεμα 25-30 ὀχημάτων pool θά καλύψει ὁποιαδήποτε μεταφορική ἀνάγκη μιᾶς κυκλοφοριακῆς "ἡμέρας". Ἄν ὄχι (π.χ. ἐάν "κληρώσει"ὁ ἀλγοριθμος μεταφορικοῦ ἔργου περισσότερα βυτιοφόρα ἀπό τό ἀπόθεμά μας) ἁπλᾶ μποροῦμε νά ἀγνοήσομε τά παραπανίσια ! Ἀφ' ὅτου ἔχομε προμηθευθεῖ ἀρκετά βαγόνια pool, μποροῦμε νά ξεκινήσομε καί συλλογή ίδιωτικῶν. Σίγουρα ἔχει πλάκα ὅταν ἕνα βαγόνι προδίδει τήν ἀκριβή φύση τοῦ φορτίου του, ἀλλά ἕνα ὑπερβολικό ποσοστό ίδιωτικῶν βαγονιῶν καταντάει τίς συνθέσεις μας ἕνα μή ρεαλιστικό "καρναβάλι". Πληροφοριακά, τά μισά τοννοχιλιόμετρα στήν Εὐρώπη ἀναλογοῦν σέ ἰδιωτικές φορτάμαξες.
Σημειωτέον ὅτι οι ἐθνικότητες τῶν φορταμαξῶν δέν ἔχουν κάποια ἰδιαίτερη βαρύτητα στό παρόν πρότζεκτ. Ἀφ' ἧς στιγμῆς ὁτιδήποτε πέραν τοῦ σταθμοῦ (στάσης) μας συμπυκνώνεται στίς ἐκατέρωθεν "κρυφές διαλογές", εἶναι εὔλογο νά ὑποτεθεῖ ὅτι τό ἄλλο ἄκρο τῆς διαδρομῆς κάθε φορτίου μπορεῖ νά βρίσκεται ὁπουδήποτε στήν Εὐρώπη.

Γιά νά ἀποκτήσομε μία αἴσθηση τοῦ ἐγχειρήματος σέ πραγματικό μέγεθος στήσαμε αὐτό τό σκηνικό πρόπλασμά του μέ -ἀτυχῶς- κακῆς καταστάσεως, μή λειτουργικό ὑλικό.